رییس دانشگاه فرهنگیان استان قزوین در مصاحبه با خبرگزاری ایرنا:
رویکرد دانشگاه فرهنگیان، تربیت معلم پژوهش محور است
قزوین- ایرنا- رییس دانشگاه فرهنگیان قزوین با بیان اینکه رویکرد اصلی دانشگاه تربیت معلم پژوهش محور است، گفت: باید روحیه کنشگری و تحقیق و پژوهش در بین دانشجویان بیش از پیش تقویت شود.
به گزارش ایرنا؛ پژوهش یکی از اساسی‌ترین نیازها برای نیل به پیشرفت و توسعه همه جانبه یک کشور است و قدرت و استقلال هر کشوری بر پژوهش و تولید علم استوار است.
هفته پژوهش فرصتی مناسب فراهم می‌کند تا پژوهشگران، محققان، متخصصان، مدیران اجرایی و مردم عامه به پژوهش و فناوری بیشتر توجه کنند و از اهمیت و جایگاه آن در دستگاه‌های اجرایی و مراکز علمی با خبر شوند.
دانشگاه فرهنگیان استان قزوین با ۲ پردیس بنت‌الهدی صدر دختران و شهید رجایی پسران و چهار هزار دانشجو در هفت رشته تحصیلی در دوره کارشناسی و همچنین دوره مهارت‌آموزی به تربیت معلم برای آموزش و پرورش مشغول است.
خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) استان قزوین به مناسبت هفته پژوهش با حمیدرضا مشهدی رییس پردیس‌های دانشگاه فرهنگیان قزوین و عضو شورای تحقیقات اداره کل آموزش و پرورش درباره برنامه‌های راهبردی دانشگاه برای کارهای پژوهشی و تحقیقی دانشجو معلمان این دانشگاه به گفت و گو نشست.
مشهدی با اشاره به بیانیه مقام معظم رهبری برای گام دوم انقلاب، گفت: در این بیانیه اهداف علمی کشور به خوبی تبیین شده و دانشگاه‌ها به‌عنوان پرچمداران علم و پژوهش باید تلاش زیادی برای رسیدن به آن اهداف انجام دهند.
ایرنا. چرا در موضوع ارتقا صلاحیت‌ها و توانمندی‌های دانشجو معلمان باید به موضوع تحقیق و پژوهش توجه ویژه داشت؟
ضرورت آشنایی با پژوهش و سواد پژوهشی به‌خصوص در مورد معلمان و دانشجو معلمان زمانی است که به عصر انفجار اطلاعات و نانو تکنولوژی شهرت یافته است. بی‌شک بخش زیادی از این توفیقات کسب شده در این دوره را مدیون پژوهش و تحقیقات هستیم.
دستیابی به مهارت آگاهی از فرایند پژوهش تا آن اندازه مهم است که امروز در بین انواع سواد یکی از مهمترین نوع سواد را سواد پژوهشی می‌دانند که می‌توان آن را دستیابی به مهارتی دانست که فرد در آن هم از فرایند پژوهش و مهارت‌های لازم برای گردآوری اطلاعات مورد نیاز و هم کاربست اطلاعات در رفع نیاز خود آگاه شود.
صلاحیت و توانمندی در حوزه پژوهش پیش نیاز تولید دانش است و معلم که پرچم‌دار انتقال علم و دانش است اولویت دارترین فرد برای کسب این دانش است.
معلم در کلاس درس هر لحظه در حال تصمیم‌گیری است و تصمیماتی که می‌گیرد تأثیر زیادی بر زندگی و آینده دانش آموزان می‌گذارد و تحقق اهداف آموزشی تا حد زیادی وابسته به تصمیم‌گیری‌های این قشر فرهیخته است.
همان طور که می‌دانید در بسیاری از کشورهای توسعه یافته شعار "تا تحقیق نکرده‌ایم، تصمیم نگیریم" را سرلوحه کار خود می‌دانند و شاید به همین دلیل است که در بسیاری از این کشورها بخش زیادی از درآمد ناخالص ملی صرف امر تحقیق می‌شود.
ایرنا. دانشگاه فرهنگیان به منظور توسعه فرهنگ تحقیق و پژوهش و آموزش به دانشجو معلمان چه برنامه‌ها و اقداماتی را انجام می‌دهد؟
طی سالهای اخیر فعالیت‌های پژوهشی دانشگاه فرهنگیان در بخش معاونت پژوهش و فناوری توسعه کمی و کیفی داشته است که موجب توجه روز افزون مسوولان و دست اندرکاران در حیطه پژوهش شده است.
بهبود کیفیت محتوا و ارتقا جایگاه پژوهش و ارزشیابی، انتشار ۳۲ عنوان کتاب آموزشی و کمک آموزشی، انتشار ۲۶ عنوان نشریات داخلی، علمی، پژوهشی، علمی ترویجی، علمی و تخصصی در دانشگاه به صورت فصلنامه، برگزاری جشنواره‌های پژوهشی دانشجویی پویش (از سال ۱۳۹۵ تا کنون)، حمایت از رساله‌ها و پایان نامه‌های مساله محور، برگزاری ۴۲۰ نشست علمی و تخصصی (ویژه دانشجومعلمان)، مطالعه و راه اندازی مراکز نوآوری و کارآفرینی در دانشگاه، برگزاری همایش‌های پژوهشی تولید علم بومی استانی (۱۳۱) و ملی و منطقه‌ای (۴۶ )، راه اندازی و حمایت از قطب‌های علمی شانزده‌گانه مطابق رشته‌های تحصیلی دانشگاه با تاسی از فرمایشات مقام معظم رهبری تنها بخشی از جمله اقداماتی است که در سالهای اخیر در دانشگاه فرهنگیان اتفاق افتاده و موجب ایجاد انگیزه و تمایل به انجام فعالیت در بخش‌ها و حوزه‌های مختلف پژوهشی شده است.
ایرنا. فکر می‌کنید چند درصد از دانشجومعلمان دغدغه پژوهش دارند؟ و برای ایجاد دغدغه و انگیزه در سایر دانشجو معلمان باید چه کاری انجام دهند؟
در سالهای اخیر با توجه به حمایت‌ها و توجهاتی که به فعالیت‌های پژوهش دانشگاه فرهنگیان شده است شاهد رشد و ارتقا سطح کمی و کیفی در سراسر پردیس‌های کشور هستیم و دانشگاه فرهنگیان استان قزوین نیز از این امر مستثنی نبوده است.
خوشبختانه با توجه به تنوع فعالیت‌های پژوهشی در بخش‌ها و حوزه‌های مختلف ، دانشجویان در هر بخشی که تمایل داشته باشند می‌توانند فعالیت خود را انجام دهند که این مساله مرهون فعالیت گسترده کارشناسان پردیس‌ها جهت علاقه‌مندی و آشنایی دانشجویان با حوزه‌های مختلف است.
ایجاد دغدغه در دانشجویان با ترغیب، آموزش صحیح، ایجاد انگیزه و استفاده از اساتید مجرب در جهت آگاهی دهی به دانشجویان اتفاق می‌افتد که خوشبختانه این روند در دانشگاه فرهنگیان استان قزوین اجرایی شده است.
همچنین از فعالیت‌های متنوع واحد پژوهش که می‌توان در دانشجویان علاقه و انگیزه ایجاد کرد؛ فعالیت مشاوران پژوهشی در پردیس‌ها است که دغدغه مندی پژوهشی در ذهن دانشجویان ایجاد می‌کنند و راهنمایی جهت شروع فعالیت‌های تحقیقاتی هستند.
برگزاری کارگاه‌های مختلف که با نظر سنجی خود دانشجویان و اساتید برگزار می‌شود و برگزاری سخنرانی‌های علمی هفتگی در پردیس‌های استانی (پژاهنگ)، نشست‌های علمی تخصصی و کرسی‌های نقد و نظریه پردازی و همایش‌های pck در سطح استان، منطقه و کشور نیز توجه دانشجویان را به حوزه پژوهش جلب کرده است.
همچنین از جمله برنامه‌های که هر ساله در هفته پژوهش در سطح استان اتفاق می‌افتد شرکت دانشجو معلمان در جشنواره پژوهش‌های دانشجویی (پویش) است که برترین‌ها به سطح کشوری راه می‌یابند و در سه سطح فعالیت حرفه‌ای، فعالیت پژوهشی و فعالیت علمی برگزار می‌شود و استان قزوین سال گذشته در بخش فعالیت‌های حرفه‌ای مقام نخست را در سطح ملی کسب کرد که نشان از ایجاد انگیزه در سطح دانشجویان است.
ایرنا. دانشگاه فرهنگیان در حوزه پژوهش با چه مشکلات و محدودیت‌هایی مواجه است؟
در دانشگاه فرهنگیان برای تحقق اهداف و همچنین توسعه حوزه پژوهش یکی از مهمترین مشکلات چارت سازمانی دانشگاه و کمبود نیرو در این حوزه است.
همچنین یکی دیگر از محدودیت‌هایی که در دانشگاه فرهنگیان در حوزه پژوهش وجود دارد کند بودن روند توسعه تحصیلات تکمیلی در دوره‌های ارشد و دکتری در این دانشگاه است، همانطور که مستحضرید کارهای پژوهشی و تهیه مقالات و پایان نامه‌ها و تألیف کتاب عمدتاً در دوره‌های تحصیلات تکمیلی صورت می‌گیرد و لذا برای گسترش این امر نیاز به تسریع در توسعه تحصیلات تکمیلی در دانشگاه است و نکته بعد کمبود عضو هیات علمی در این دانشگاه است و متاسفانه روند جذب هیات علمی در دانشگاه فرهنگیان سرعت لازم را ندارد و فقدان عضو هیات علمی می‌تواند در حوزه پژوهش به شدت تأثیر گذار باشد
ایرنا. برای پررنگ‌تر نمودن حضور اساتید و اعضای هیات علمی دانشگاه فرهنگیان در اجرای این اولویت‌ها چه برنامه هایی دارید؟
در بحث ورود اساتید و اعضای هیات علمی دانشگاه فرهنگیان در اجرای اولویت‌های پژوهشی اداره کل آموزش و پرورش چند نکته وجود دارد، نکته اول وجود محدودیت برای اعضای هیات علمی در عقد قرارداد پژوهشی تحت عنوان قراردادهای کارفرمایی است به گونه‌ای که هر عضو هیات علمی در هر دوره زمانی یک قرارداد پژوهشی می‌تواند داشته باشد و نکته دوم اینکه موضوعات مورد تأیید در حوزه پژوهشی اداره کل آموزش و پرورش عمدتاً مربوط به حوزه‌های علوم تربیتی بوده و بدیهی است اساتید سایر رشته‌ها از جمله اعضای هیات علمی رشته‌های علوم پایه و اساتید رشته‌های غیر از علوم تربیتی رغبتی به انجام کارهای پژوهشی در این حوزه ندارند.
خوشبختانه تعامل خوبی بین دانشگاه فرهنگیان و حوزه پژوهش اداره کل آموزش و پرورش وجود دارد و هرساله بخش از مجریان طرح‌های پژوهشی آموزش و پرورش همکاران هیات علمی هستند و علاوه بر این ظرفیت‌های بسیار خوبی در دانشگاه فرهنگیان وجود دارد که می‌تواند زمینه همکاری‌های مشترک بسیاری با آموزش و پرورش باشد و از آن جمله می‌توان به کتابخانه بسیار غنی و تخصصی و سایت‌های کامپیوتر و .... اشاره کرد.
کلام آخر:
فارغ از کاربرد نتایج پژوهش‌ها در حوزه آموزش و پرورش، صرف انجام این مهم تمرین فعالیت‌ها و یکی از راه‌های گسترش فرهنگ پژوهش است لذا باید با رفع موانع قانونی زمینه حضور معلمان و علاقمندان برای انجام کارهای پژوهشی فراهم شود، بنابراین باید ترتیبی اتخاذ شود تا اولویت‌های اعلام شده آموزش و پرورش توسط معلمان فرهیخته و با تجربه انجام گیرد.